Πώς η προκατάληψη της στοιχηματικής επιβίωσης (survivorship bias) καταχράται από ιστοσελίδες παροχής προγνωστικών σημείων (tip-selling websites)
19 September, 2020

Πολλές ιστοσελίδες κατασκευάζονται με σκοπό να ασχοληθούν με την μεταπώληση στοιχηματικών προγνωστικών σημείων απασχολώντας ειδικούς επί τέτοιων θεμάτων (στη στοιχηματική ορολογία καλούνται tipsters) που συνήθως παρουσιάζουν εντυπωσιακά ποσοστά επιτυχίας. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το άτομο που ασχολείται με τον στοιχηματισμό (στη στοιχηματική ορολογία καλείται gambler, punter κτλ) να θέλγεται και να είναι πρόθυμο να καταβάλλει ένα διόλου ευκαταφρόνητο χρηματικό ποσό για την αγορά συγκεκριμένων υπηρεσιών (στοιχηματικά προγνωστικά σημεία που στη στοιχηματική ορολογία καλούνται tips). Δυστυχώς ο χώρος του διαδικτύου βρίθει τέτοιων παραδειγμάτων δηλαδή εμφανούς εξαπάτησης και δόλιας συμπεριφοράς από τέτοιους ιστότοπους.

Ωστόσο αντί να επικεντρωθούμε στην παράθεση τέτοιων καταστάσεων/παραδειγμάτων το παρόν άρθρο θα εστιάσει στο να αναδείξει πόσο εύκολο είναι κάποιος να ξεγελαστεί και να προβεί στην αγορά «στοιχηματικών προγνωστικών υπηρεσιών» οι οποίες είναι ελάχιστης αν όχι καθόλου αξιοπιστίας. Ακόμα και αν η ιστοσελίδα παροχής στοιχηματικών προγνωστικών σημείων δεν εξαπατά τον πελάτη ή τον περιηγητή η εμμονή της να εστιάζει στη λογική της προκατάληψης της στοιχηματικής επιβίωσης έχει σαν αποτέλεσμα να παρατηρείται μια ανακριβή αντανάκλαση του ρεκόρ του tipster.

Με τον όρο προκατάληψη της επιβίωσης (survivorship bias) εννοούμε το νοητικό-γνωστικό σφάλμα στο οποίο υποπίπτουν οι άνθρωποι όταν σε ένα δείγμα επικεντρώνονται στην παρατήρηση μόνο όσων έχουν επιβιώσει μιας κατάστασης παραβλέποντας όλους τους υπόλοιπους (λόγω έλλειψης ορατότητας). Έτσι τα άτομα υπερεκτιμούν τις πιθανότητες επιτυχίας τους αγνοώντας τα αντίστοιχα ποσοστά αποτυχίας.

Μια πρακτική που ακολουθείται από εταιρείες παροχής στοιχηματικών προγνωστικών σημείων είναι να προσκαλέσουν εκκολαπτόμενους tipsters σε μια δοκιμαστική –πλην όμως πραγματική- περίοδο όπου θα δημοσιεύουν τα προγνωστικά τους και έτσι θα καταγράφεται το ιστορικό τους.  Προκειμένου να προσληφθούν και να επιλεγούν κατά συνέπεια ως ειδικοί (experts) θα πρέπει να έχουν δημοσιεύσει ένα προκαθορισμένο αριθμό στοιχημάτων (π.χ. 100) και να έχουν κατορθώσει να επιτύχουν ένα ελάχιστο ποσοστό κέρδους (yield) της τάξεως για παράδειγμα του 15%.

Τώρα ας υποθέσουμε πως 500 επίδοξοι tipsters αποδέχονται την παραπάνω πρόκληση και ξεκινούν να δημοσιεύουν προγνωστικά «κτίζοντας» έτσι το στοιχηματικό-προγνωστικό τους ιστορικό ρεκόρ (record). Κανένας από τους παραπάνω δεν είναι σίγουρο πως κατ έχει τις ικανότητες (στοιχηματικές) εκείνες που θα τους επιτρέψουν να επιτύχει υψηλά ποσοστά επιτυχίας και έτσι να επικρατήσει των στοιχηματικών εταιρειών (bookmakers). Αυτό ενδεχομένως να μην είναι σε θέση να το γνωρίζουν καν. Η υπερεκτίμηση των ικανοτήτων ενός ατόμου είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του ανθρώπου το οποίο και ονομάζεται η προκατάληψη της υπερεμπιστοσύνης (overconfidence bias).

Έχοντας ως δεδομένο ότι αρκετοί tipsters δε διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα για να ανακαλύψουν στοιχήματα υψηλής αξίας (value bets) καθώς και ότι οι στοιχηματικές εταιρείες συμπεριλαμβάνουν –προς όφελός τους-  ένα περιθώριο κέρδους (γκανιότα) όταν καταρτίζουν τις στοιχηματικές αποδόσεις τότε αυτοί οι tipsters σε μακροχρόνια βάση είναι καταδικασμένοι να είναι χαμένοι. Συνεπώς εξυπακούεται πως –σε βάθος χρόνου- όποιος ακολουθήσει τα στοιχηματικά τους προγνωστικά θα καταγράψει χρηματικές απώλειες

Αν τώρα προβούμε σε μια προσομοίωση των αποτελεσμάτων που θα καταγράψουν οι 500 ανωτέρω tipsters τότε είναι σίγουρο πως ο παράγοντας της καθαρής τύχης θα οφείλεται για τα εντυπωσιακά ποσοστά επιτυχίας που ενδεχομένως κάποιοι να παρουσιάσουν.

Για να απλοποιήσουμε τα πράγματα όλα τα στοιχήματα κατά τη διάρκεια της προσομοίωσης θα τοποθετηθούν σε δεκαδικές αποδόσεις (decimal odds) της τιμής του 1.98 και η πιθανότητα επαλήθευσης θα ανέρχεται σε ποσοστό 50%. Αυτό είναι ένα μερικώς ρεαλιστικό σενάριο καθώς οι tipsters –αν χρησιμοποιούν μια ιστοσελίδα σύγκρισης τιμών στοιχηματικής απόδοσης- θα πρέπει να επιτύχουν ένα ποσοστό αποπληρωμής κοντά στο 99%.

Προσομοιώνοντας το παραπάνω σενάριο τότε μόνο ένας από τους 20 επίδοξους tipsters θα είναι τυχερός αρκετά να καταγράψει περιθώριο κέρδους 15% και έτσι πλέον να θεωρηθεί ειδικός και να μπορεί να πωλεί τα στοιχήματά του. Αυτό συνεπάγεται πως από τον αρχικό αριθμό των 500 tipsters μόνο 20-30 θα είναι εκείνοι που θα αποκτήσουν τη στοιχηματική ικανότητα να πουλούν τα προγνωστικά τους.

Αν τώρα προβούμε σε μια προσομοίωση των αποτελεσμάτων που θα καταγράψουν οι 500 ανωτέρω tipsters τότε είναι σίγουρο πως ο παράγοντας της καθαρής τύχης θα οφείλεται για τα εντυπωσιακά ποσοστά επιτυχίας που ενδεχομένως κάποιοι να παρουσιάσουν.

Ήδη έχουμε τρέξει μια προσομοίωση η οποία παρατίθεται παρακάτω και αν πατήσει κάποιος το κουμπί «simulate» μπορεί εκ νέου να δει την πορεία εκτέλεσή της.  Ακριβώς από κάτω από την ένδειξη «simulate button»  είμαστε σε θέση να διαπιστώσουμε πόσοι από τους tipsters κατόρθωσαν να επιτύχουν περιθώριο κέρδους ύψους 15%. Επίσης μπορούμε να παρατηρήσουμε τις συνολικές απώλειες που κατέγραψαν οι 500 tipsters. Πιο κάτω από αυτό, καταγράφονται σε γραφήματα οι έξι πιο κερδοφόροι tipsters όπως ακριβώς δηλαδή θα αποτυπωνόταν η στοιχηματική-προγνωστική τους επίδοση σε κάποια ιστοσελίδα πώλησης προγνωστικών σημείων.  Τα γραφήματα της πορείας και των 500 tipsters είναι ορατά. Τα αντίστοιχα γραφήματα των έξι πιο πετυχημένων tipster τονίζονται με τις κόκκινες γραμμές.

Το παραπάνω ξεκάθαρα απεικονίζει ότι δεν είναι δύσκολο για τις ιστοσελίδες παροχής προγνωστικών υπηρεσιών να υιοθετήσουν τη λογική της προκατάληψης της επιβίωσης και ως εκ τούτο να δημιουργήσουν με τρόπο τεχνητό υψηλά ποσοστά επιτυχίων (των tipster που διαθέτουν) προσελκύοντας πελάτες-παίκτες (punters). Ακόμα και αν ο tipster δεν έχει υποπέσει σε καμία ανέντιμη πράξη ή ενέργεια αυτό δε σημαίνει πως διαθέτει και τις συγκεκριμένες στοιχηματικές-προγνωστικές ικανότητες. 

Τι συμβαίνει όμως στην περίπτωση εκεί όπου ο tipster δεν έχει υποβάλλει-δημοσιεύσει 100 αλλά 500 προγνωστικά σημεία; Σίγουρα με ένα τέτοιο σημαντικό αριθμό προγνωστικών ένας πετυχημένος tipster (δηλαδή εκείνος που έχει συγκεντρώσει περιθώριο κέρδους μεγαλύτερο ή ίσο του 15%) χαρακτηρίζεται αξιόπιστος. Ας τρέξουμε τώρα την προσομοίωση για να το διαπιστώσουμε. Για να απλοποιήσουμε τα πράγματα θα υποθέσουμε πως οι 500 tipsters είναι ενεργοί και έχουν προβεί στη δημοσίευση 500 τουλάχιστον προγνωστικών σημειών.

Μετά από 500 προγνωστικά σημεία, το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι καθένας από τους tipsters δε θα έχει κατορθώσει να προσεγγίσει περιθώριο κέρδους ίσο ή πάνω από 15%. Ακόμα και έτσι μπορούμε να εντοπίσουμε μερικά εντυπωσιακά ποσοστά επαλήθευσης προγνωστικών σημείων κυρίως όταν παρουσιάζουμε τους έξι καλύτερους tipsters λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη το μέγεθος του περιθωρίου κέρδους.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως καθώς οι στοιχηματικές αποδόσεις αυξάνονται ανάλογη είναι και η πορεία του παράγοντα τύχης. Μερικοί tipsters δημοσιεύουν προγνωστικά σε τιμές υψηλότερες από τη μέση τιμή του 1.98. Πώς αυτό θα αποτυπωνόταν εάν κάναμε μια προσομοίωση 500 προγνωστικών σημείων αλλά αυτή τη φορά να επιλέγαμε για μέσο όρο αποδόσεων την τιμή 4.85 και ποσοστό αποπληρωμής 97%; Απόδοση 4.85 σημαίνει 20% πιθανότητες επαλήθευσης ενός προγνωστικού σημείου.  Ο λόγος για τη μεταβολή στο 97% έγκειται στο γεγονός πως το όλο εγχείρημα –στη λογική της προκατάληψης της επιβίωσης-  καθιστά αδύνατο την επίτευξη ποσοστού αποπληρωμής 99% δίχως την ύπαρξη στοιχηματικών ικανοτήτων. Ένα τέτοιο ποσοστό αποπληρωμής δε μπορεί να επιτευχθεί χρησιμοποιώντας ένα εργαλείο σύγκρισης αποδόσεων και επιλέγοντας τις υψηλότερες αποδόσεις που κυκλοφορούν στην αγορά.

Τα γραφήματα των έξι καλύτερων tipsters που εξετάζουμε τώρα είναι πιθανόν να πληρούν τα κριτήρια της επίτευξης περιθώριο κέρδους (δηλαδή ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 15%). Αυτό έκδηλα καταδεικνύει πόσο εύκολο μπορεί να ξεγελαστεί κάποιος από το φαινόμενο της προκατάληψης της επιβίωσης. Αυτοί οι tipsters δεν κατέχουν καμιά ικανότητα πρόβλεψης. Για κάθε ευρώ που στοιχηματίζουν καταγράφουν απώλειες τριών λεπτών (cents). Όμως εξαιτίας του παράγοντα της τύχης κάποιοι εξ αυτών επιτυγχάνουν εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Ενώ τα πεντακόσια (500) προγνωστικά σημεία δε μπορούν να θεωρηθούν ως μικρό δείγμα προκειμένου να αξιολογήσεις τις ικανότητες ενός ειδικού επί προγνωστικών σημείων ωστόσο είναι αριθμός ανεπαρκής για να ξεκαθαρίσει ποιοι από τους tipsters είναι σε θέση να εντοπίζουν στοιχήματα υψηλής αξίας (value bets). Αν τώρα ήσουν σε θέση να γνωρίζεις πως αυτοί οι 6 tipsters  ήταν το συνολικό δείγμα θα μπορούσες με σχετική βεβαιότητα να ισχυριστείς πως πρόκειται για πραγματικά έξοχους tipsters. Αλλά από τι στιγμή που το δείγμα είναι 500 και όχι 6 τα συμπεράσματά σου είναι πολύ διαφορετικά.

Για τους περισσότερους tipsters παίρνει αρκετό χρόνο μέχρι να κατορθώσουν να δημοσιεύσουν 500 προγνωστικά σημεία. Για παράδειγμα αν ένας tipster σε εβδομαδιαία βάση γνωστοποιεί 3 tips τότε θα του πάρει πάνω από 3 έτη για να φθάσει τον αριθμό 500. Η θλιβερή αλήθεια είναι ότι αν το αρχικό δείγμα είναι μεγάλο και οι μέσες τιμές των αποδόσεων είναι υψηλές τότε ίσως να χρειαστούν χρόνια και χρόνια προτού να είσαι σε θέση κάποιος με αξιοπιστία και αμεροληψία να αποτιμήσει την ικανότητα του tipster.

Θεωρείται κομβικής σημασίας να γνωρίζεις το μέγεθος του δείγματος των αρχικών συμμετεχόντων tipsters όταν με τη σειρά σου κληθείς να αξιολογήσεις το ιστορικό των τελευταίων. Ωστόσο στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή η ζωτική πληροφόρηση δε θα σου είναι διαθέσιμη. Αν δε γνωρίζεις το μέγεθος του δείγματος των παραπάνω tipsters χρειάζεσαι ένα μεγάλο αριθμό καταγεγραμμένου ιστορικού προγνωστικών σημείων προτού οδηγηθείς στην εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων αναφορικά με την επάρκεια ή όχι των ικανοτήτων τους. Κατά την άποψή μας θα χρειαστείς να γνωρίζεις είτε το μέγεθος του δείγματος των tipsters είτε να είσαι σε θέση να είσαι ενήμερος σχετικά με τις εργασιακές διαδικασίες και την τεχνογνωσία που ακολουθεί ο tipster.  Η πληροφόρηση αυτή είναι επιτακτική προτού αποφασίσει κάποιος να δαπανήσει χρήματα (που με κόπο έχει αποκτήσει στο διάβα της ζωής του και της εν γένει καθημερινότητάς του) για να αποκτήσει πρόσβαση σε στοιχηματικά προγνωστικά σημεία.

Για λόγους κυρίως διασκεδαστικούς θα σας δώσουμε την ευκαιρία να τρέξετε μια προσομοίωση 500 tipsters οι οποίοι έχουν τοποθετήσει –έκαστος-100 σημεία με μέσο όρο τιμή απόδοσης τις 4.85 και αναμενόμενη αξία 0.97.

Εδώ διαπιστώνουμε πως περίπου 90 tipsters με τη συμπλήρωση 100 προγνωστικών σημείων κατόρθωσαν να εκπληρώσουν τον επιδιωκόμενο στόχο της επίτευξης περιθώριο κέρδους της τάξεως του 15%. Επιπρόσθετα, το καταγεγραμμένο ιστορικό αποτύπωσης προγνωστικών σημείων των καλύτερων περιθωρίων κέρδους φαντάζει εξαίσιο. Από τι στιγμή που συνειδητοποιείς ότι έχεις εντοπίσει τους καλύτερους tipsters με τη βέλτιστη επίδοση δηλαδή τους κορυφαίους «επιζήσαντες» (survivors) του δείγματος τότε άμεσα θα πρέπει να αγοράσεις τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους.

Είναι πολύ εύκολο να παραπλανηθείς από την προκατάληψη της επιβίωσης. Από τους 500 φιλόδοξους-επίδοξους tipsters εκείνοι με το υψηλότερο επίπεδο απόδοσης θα καταγράφουν το ιστορικό τους και οι δυνητικοί παίκτες/πελάτες θα μπορούν να δράττουν των προγνωστικών τους αποκτώντας τα. Τα άλλα ιστορικά θα ξεχνώνται, δε θα λαμβάνονται υπόψη και ουσιαστικά δε θα καταγράφονται.

Όπως υποδηλώνει η έννοια, η προκατάληψη της επιβίωσης προκαλείται από μια στενή εστίαση στους «επιζήσαντες». Το ρεκόρ της πλειοψηφίας των επίδοξων tipsters δεν είναι ορατό και εύλογα αυτό δε μπορεί να ληφθεί υπόψη και παραβλέπεται από τους υποψήφιους πελάτες. Άρα τι βήματα θα πρέπει να ακολουθηθούν έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι tipsters που ακολουθεί κάποιος είναι ικανοί να παράσχουν προγνωστικά σημεία με θετικά και επωφελή οικονομικά αποτελέσματα;

Πρώτα από όλα θα πρέπει να ενημερωθείς και να πληροφορηθείς για τα μεγέθη του δείγματος. Λέγοντας μεγέθη του δείγματος εννοούμε (α) το μέγεθος του δείγματος των tipsters και (β) το μέγεθος του δείγματος του ιστορικού προγνωστικών σημείων. Αναφορικά με τα συγκεκριμένα μεγέθη είναι σημαντικό να καταστεί κατανοητό εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά ότι όλα τα ιστορικά των προγνωστικών σημείων θα παραμένουν αρχειοθετημένα στην ιστοσελίδα ακόμα και εκείνων των tipster που πλέον δεν είναι ενεργοί. Είναι περισσότερο ή λιγότερο δεδομένο ότι αυτό που παρουσιάζεται στην ιστοσελίδα δεν είναι δεν είναι το πλήρες δείγμα των tipsters. Επομένως οι πληροφορίες που αποτυπώνονται θα επηρεαστούν από τη λογική της προκατάληψη της επιβίωσης.

Αναφορικά με το μέγεθος του δείγματος που θα αποτυπώνει το ιστορικό/ρεκόρ των προγνωστικών σημείων, χρειάζεται μια μεγάλη περίοδος χρόνου για να δημιουργηθεί. Η μεγάλη αυτή περίοδο χρόνου εξασφαλίζει ότι ο παράγοντας της διακύμανσης έχει ουσιαστικά περιοριστεί ή εξαλειφθεί. Οι περισσότεροι άνθρωποι υποεκτιμούν των αριθμό των προγνωστικών σημείων που απαιτούνται προκειμένου να προβούν σε μια εμπεριστατωμένη κρίση/αξιολόγηση σχετικά με την ικανότητα εξειδίκευσης ενός tipster. Είναι επίσης σημαντικό να θυμάται κάποιος πως η διακύμανση αυξάνεται με μεγαλύτερες αποδόσεις και μειώνεται με χαμηλότερες (αποδόσεις).

Άλλο σημαντικό πράγμα το οποίο θα πρέπει να συνειδητοποιήσει ο αναγνώστης - κυρίως αν τελικά σκέπτεται να καταβάλλει χρηματικό αντίτιμο για την αγορά ενός προγνωστικού σημείου- είναι τι τιμές απόδοσης θα ήθελε αυτό να περιλαμβάνει. Εάν ένας tipster δημοσιεύει προγνωστικά για στοιχηματικές εταιρείες οι οποίες δεν έχουν τη συνήθεια να καλωσορίζουν παίκτες που κερδίζουν ή  παρέχει προγνωστικά σημεία σε ένα άθλημα όπου συνήθως δε συγκεντρώνει μεγάλα χρηματικά διαθέσιμα ώστε να μετακινηθούν οι αποδόσεις τότε οι στοιχηματικές αποδόσεις που θα είναι διαθέσιμες θα είναι κατά πάσα πιθανότητα πολύ κατώτερες από εκείνες που συνιστά ο ίδιος ο tipster. Φυσικά εξυπακούεται πως αυτό θα οδηγήσει το περιθώριο κέρδους σας να είναι πολύ κατώτερο από εκείνο του tipster.

Για να αναλύσεις την ιστορία ενός tipster θα πρέπει να υπολογίσεις την αξία p (p-value) και να εκτιμήσεις κατά πόσο ή όχι επικρατεί των κλειστών αποδόσεων (closing odds) των στοιχηματικών εταιρειών. Στο σημείο αυτό θεωρείται φρόνιμο να αναφερθεί πως η τιμή p-value είναι χρήσιμη μόνο όταν γνωρίζουμε το μέγεθος του δείγματος.

Σε αυτή την ιστοσελίδα έχουμε μεριμνήσει έτσι ώστε ο επισκέπτης της να είναι σε θέση να προβεί σε οποιοδήποτε προσομοίωση επιθυμεί αυξομειώνοντας τον αριθμό των tipsters.  Παρακάτω ο περιηγητής απλώς θα χρειαστεί να εισαγάγει την πληροφορία σχετικά με τον αριθμό των αρχικών tipsters , των αριθμό των προγνωστικών σημείων που θα παράξουν, τις τιμές απόδοσης των σημείων τους καθώς και την πιθανότητα αυτά να είναι κερδοφόρα/νικηφόρα.

Tipsters
Tips per tipster
Decimal odds
Probability, %

Επιπρόσθετα καθιστούμε σαφές –προς τον οποιοδήποτε- πως στην ιστοσελίδα μας (Gods of Οdds) δεν πρόκειται ποτέ να ακυρώσουμε/διαγράψουμε το ποσοστό επιτυχίας κανενός tipster με τον οποίο θα έχουμε συνεργαστούμε. Εμείς αξιολογούμε την επίδοση των tipsters -που απασχολούμαι- έχοντας ως βασικό κριτήριο τις κλειστές αποδόσεις (closing odds) της στοιχηματικής εταιρείας Pinnacle. Επίσης θα παρουσιάζουμε το p-value του κάθε tipster προκειμένου να αποτυπώσουμε το μέγεθος του ιστορικού προγνωστικών σημείων και κατά πόσο αυτό έχει επηρεαστεί ή μη από τον παράγοντα τύχη/διακύμανση.

0 comments

Please login to write comments

Login